TARİHİ YARIMADA BALAT GEZİSİ
Balat tarihi yarımada da kalan İstanbul'un rum, ermeni, müslüman nüfusuna sahip en eski yerleşim bölgesi. Şimdiler de ise arka sokaklarında hala kömürcü bulabileceğiniz, tavuk, horozların rahatça gezinebildiği, çamaşırların balkondan makara sistemi ile asıldığı, kimi tarihi yapıların yıkılmaması için dışarıdan kapatıldığı, rumlardan boşalmış evlere suriyeli veya romen vatandaşların taşındığı, sahilde rant sebebi ile yani cafe ve restaurantların açıldığı, mezat salonları, sanat atölyelerinin bulunduğu, birçok evde satılık yazısının görülebildiği, restore yapılmış evlerin trilyonlara satıldığı bir semt. Balat'ın tepesi ile alt sahilde kalan bir iki sokak maalesef ranta kurban gitmiş, diğer orta sokakalar ise içler acısı durumda. Hafta sonları ücretli olan rehberli İstanbul gezileri ile yerli turistlerin, fotoğrafçı grupların ortak noktası... Nitekim; Ekümenlik Patrikhanesi, Rum Lisesi, yine Ashab'dan Ebu Zer Gifari Camii, Hazreti Cabir Camiisi, Mesnevihane, 1890'dan beri açık Agora Meyhanesi, 1923'den beri tarihi taş fırını ile pazar günü açık olan organik pazarı ile görülmeye değer bir semt. Seyyahlar grubuna da, Balatı ücretsiz olarak gezdirdiği için ayrıca teşekkür ederim.
KARİYE MÜZESİ
Aziz Babylas İznik de 84 müridiyle birlikte şehit ediliyor. Aziz Babylas’tan ve müritlerinin bedenleri, kemikler, kutsal eşya ve parçalar 4.yüzyılda Khora manastırına gömülüyor. Khora manastırı Bizans İmparatoru Teodosis zamanında sur ışında olan manastır surların büyümesi ile sur içine alınıyor. Günümüzde ise İstanbul Fatih ilçesi Edirnekapı bölgesinde bulunmakta. Khora kelimesi anlam olarak taşra, sur demek. Dışarıda Hz.İsa mozaiği bulunmakta, Hz.Meryem Mozaiği ise içeride yer alıyor. Hala açılmamış odaları ile bir çok tarihi mozaik bulunmakta.
1453 yılında Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethi sırasında manastır, hiçbir zarar görmemiş. Khora Manastırı Kilisesi kullanılmaya devam etmiş, Sultan II. Beyazıd zamanında, Sadrazam Hadım Ali Paşa tarafından 1511 yılında camiye çevrimiş. Ayrıca yanına bir de medrese eklenmiş. Osmanlı zamanında, Khora kilise dışındaki yapılar zamanla yıkılarak kaybolmuş. Kubbesi zamanla yıkılmış, deprem hasarları ile sonradan onarılmış. Dışındaki pencereler üzerindeki narteksler büyük ölçüde kapatılmış, ayrıca bir mihrap eklenmiş.
Kariye Müzesi 1945 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile müze olarak ayakta kalmaya devam etmekte. Doğu Roma mimarisi, mozaikleri ve freskolarıyla ilgi çeken bir yapıda. Leonardo da Vinci’nin Khora Manastırını ziyaret ettiği ve burdaki mozaiklerden etkilenerek Mona Lisa eserini yaptığı da söylentiler arasında. Kariye müzesine müze kartınızla giriş yapabilirsiniz. Kış açık saatler 09.00/16.30 yaz açık saatleri 09.00/18.30.
AGORA MEYHANESİ
Agora Meyhanesi üzerine şarkılar yapılmış, kuruluş yılı 1890.
Yurt dışında seyahat zamanlarımda yıkılmamış tarihi yapıları görünce ülkem adına üzülüyordum. Çünkü maalesef anadolunun her yeri tarihi mekan olmasına rağmen değerini bilemiyoruz. Bu meyhanede 1890 yılından itibaren ayakta kalabilmiş ve faaliyetine devam etmekte. İçerisi bir müze gibi. Rakının tarihini bile bulabiliyorsunuz. 13.00/01.00 e kadar hizmet vermekte. Ayvansaray mahallesi Mürselpaşa Caddesi No:185 Balat/Fatih adresi…
Burası Agora meyhanesi
Burda yaşar aşkların
En divanesi en şahanesi
Bu gece benim gecem
Cama vuran her damlada
Seni hatırlıyorum
Ve sana susuzluğumu
ORGANİK PAZAR, BALAT SAHİL
Pazar günü kurulu olan organik pazardan köyden gelmiş tereyağı, yumurta, kuruyemiş, sebze ve meyve dahil her türlü yiyecek ve içecek bulabilirsiniz. Balat sahil kenarında bir çok sanat atölyelerini barındırıyor.
1923'ten beri faaliyetine devam eden tarihi Evin Pastahanesi'deki kurabiyelerden tadabilirsiniz.
EKÜMENLİK PATRİKHANE
AYIOS YEORGIOS PATRİKLİK KİLİSESİ
İstanbul Rum Patrikliği 585 yılından itibaren ekümenlik ünvanına sahip olup, İstanbul'da Balatta bulunmaktadır. Ortodoks Kilisesine bağlı dünya üzerinde Kuzey ve Güney Amerika, Asya, Avrupa, Avustralya'da milyonlarca ortodoks hristiyan vardır. Patriklik konutunun içerisinde; Konstandiniana ve evgenidlo binası, kule ve ek binalar, kutsal yağ odası, yeni patriklik konutunu barındırır. Konstantinopolis Kilisesi ilk havari Aziz Andreas ve onun müridi olan ilk bizans episkopusu Stahis tarafından kurulmuştur. Roma İmparatorluğunun başkenti Konstantinopolis 330 yılında olmuş ve kilise başpiskoposluk ünvanını almıştır. İsa'nın büyük kilisesi ve yerleştiği Balat Fener adı ile de Fener lakabı vardır.
Orta avluda yeni yıl nedeniyle süslenmiş büyük bir çam ağacı vardı.
Ahşaba oyulmuş ve altın kaplamalı İkona Duvarı
FENER RUM LİSESİ
Fener Rum Lisesi, İstanbul'un fethinden sonra 1454 yılındas Fatih Sultan Mehmet'in kendi dillerinde eğitim verebilmesi fermanıyla açılmıştır. Ortaöğrenim ve Lise olarak faaliyetine hala devam etmektedir. Kırmızı mektep veya Mekteb-i Kebir olarak da anılır. Fransa'dan getirilen kırmızı tuğlalar ile inşa edilmiştir. Şimdiki bina 1881 yılında mimar Konstantin Dimadis tarafından inşa edilmiştir.
Okulun arsası yine bu okul mezunu Moldavya Prensi Dimitri Kantemir tarafından bağışlanmıştır. Okul giriş ve üç kattan oluşur. Kubbe yerden 40 metre yüksekliğe sahiptir.
Rum Lisesini görebilmek için yokuş yukarı dar bir sokaktan tırmanmanız gerekecek. Ancak haliçi görebilen muhteşem bir manzaraya sahip.
BALAT SOKAKLARI
Yenilenmiş tarihi sokaklar, yenilenmemiş eski yapılar iç içe, kozmopolik yaıları bir arada görmek istiyorsanız Balat'a bir haftasonu uğrayın...
Sevgiyle kalın....
Şule Solak
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder