HATAY GEZİSİ

İnsan burnunun ucunu görmezmiş. Söz konusu benim memleketim olunca yazmak zor oluyor. Antakyalı olarak ailemden insan sevgisi, vatan sevgisi ile büyütüldüm. Neden mi söylüyorum, babam şöyle derdi "ermeni komşularımız vardı" "hani şu çınar ağaçlı yol var ya o ağaçları fransızlar dikti" "babaannen fransızca, rumca biliyordu" gibi ifadelerle büyüdük. Antakyalı denince aleviler, ermeniler, rumlar, türkler ve araplarla birlikte içiçe yaşamak, komşuluk yapmak, hoşgörü içerisinde yaşamak demek. Komşunuzun, yeni tanıştığınız insanların  dini, mezhebi, nereli olduğunun önemi yoktur. Önemli olan iyi bir insan olmasıdır. Gittiğiniz her dükkanda size mutlaka bir içecek ikram etmeden göndermezler. Restaurantalarda yemek yedikten sonra içeceğiniz çaylar ikramdır, ücretsizdir.  Camiisi, havrası, kilisesinin bir arada olduğu hoşgörünün şehridir. M.Ö.4000 den günümüze kadar uzanan tarihi, kültürü, doğası, denizi ile çeşitlilik taşır.

HATAY'A ULAŞIM

Hatay İstanbul'a uçakla 1 saat 40 dakikalık uzaklıkta. Pegasus ve THY ile ulaşım mümkün. Hatay havalimanına ulaştıktan sonra Havaş servisleri ile Antakya merkeze yada İskenderun'a 13TL ücret ödeyerek 40 dakikada gidebilirsiniz. 

HATAY'DA GEZİLECEK YERLER

1- HARBİYE(DAPHNE)

Efsaneye göre yunan tanrısı Zeus oğlu Işık tanrısı Apollon ırmak kenarında gördüğü genç ve güzel kız Defne'ye aşık olur. Onunla konuşmak ister ve  Defne'y kovalar. Defne kurtulamayacağını anlayınca "Ey toprak ana beni ört, beni sakla, beni koru" diye yalvarır. Toprak, onun yakarışını duyar, az sonra Daphne yorgunluktan ağrıyan bacaklarının sertleştiğini, odunlaşmaya başladığını hisseder. Gri renkte bir kabuk göğsünün kaplar. Güzel kokulu saçları yapraklara dönüşür. Kolları dallar halinde uzar. Küçük ayakları ise kök olup toprağın derinliklerine doğru iner. O günden sonra Defne ağacı Apollon'un en sevdiği ağaç olur. Defne yaprakları genç tanrının saçlarının çelengi olur. Defne ağacını en çok Hatay'da görebilirsiniz. Harbiye'de de çoktur. Defne kokulu sabunları çarşıdan, Harbiye'nin çıkışındaki stantlardan satın alabilirsiniz. 

Harbiye şelaleri ile ünlü sayfiye yeridir. Vadinin güneyinden çıkan kaynaklar şelaleleri oluşturur ve Asi nehrine kavuşur. Harbiye olarak bilinen bölgenin antik dönemdeki isimleri Kastalia, Pallas ve Saramanne'dir. Helenistik ve Roma dönemlerinde çağlayanlarıyla tanınan ve dünyaca ünlü bir sayfiye yeri olarak kullanılan Defne, zengin halk kesimi tarafından yapılan çok sayıda köşkleri, tapınakları ve eğlence yerleriyle ünlüydü. İmparator Gallus döneminde Harbiye eski ihtişamını kaybetmeye başlamış, bir daha parlak dönemlerine dönememiştir. Günümüzde ise antik döneme ait herhangi bir yapı kalmamıştır. Şimdi ise Harbiye'de otel ve konaklama tesisleri, balık çiftlikleri, sayfiye ve piknik alanı olarak kullanılmakta. Antakya'yı ziyarete gelip de Harbiye'ye uğramadan dönmeyin. Uluşımı için ise kendi aracınızla yapabilirsiniz. 

2- TİTUS TÜNELLERİ(VESPASIANUS) BEŞİKLİ MAĞARA

Titus tünelleri Hatay'ın Samandağ ilçesinde yer almaktadır. Roma İmparatoru Titus Flavius Vespasianus döneminde M.S.1yy'da 1000 esirle 10 yılda yaptırılan bir tüneldir.  Samandağı Roma döneminde önemli bir liman kentidir. Mezopotamyadan gelen ganimet bu limandan Roma'ya ulaştırılır. Musa Dağından gelen sel ile liman kenti kum ve çakılla dolduğu için bu tüneller yaptırılmıştır. Tünellerin 1380 metre uzunluğu olup, Musa dağı oyularak yapılmıştır. 6-7 metre genişliğinde tüneller bulunur. Tünele yaya olarak 1kmlik bir yolculukla ulaşırsınız. Defne ağaçlarının arasında ve kayaların oyuklarının arasında bir zaman yolculuğu yaşarsınız. Aynı zaman mağaralarda ilk çağlarda yaşamış olan insanların kayalarda oyulmuş yataklar, mutfakları yakından görme şansınız olur. Kanalların arasından geçerken karşıdan karşıya geçmek için yapılmış bir köprüye de rastlarsınız. Titus tünellerinin sonunda Beşikli Mağarasına ulaşırsınız. Roma dönemine ait önemli insanların mezarları bulunur. Burayı yılda yaklaşık 50.000 kişi ziyaret etmektedir. Giriş ücreti alınmamaktadır. Titus tünellerine ulaşımı kendi aracınızla yapabilirsiniz.  

3- MUSA AĞACI HIDIRBEY KÖYÜ

Musa ağacı Samandağ ilçesinde yer alır. Hz.Musa ile Hz.Hızır'ın burada buluştuğu ve birlikte Musa dağına çıktıkları rivayet edilir. Hz.Musa susayınca asasını dereye bırakarak su içmek ister, ancak asa bir fidan oluverir. Bu nedenle bu ağaç kutsal sayılır, Musa ağacının içerisi oyuktur. 1000-1200 yıllık olduğu tahmin edilir. Çevresi 21 metredir. Ağacın çevresinde dinlenme alanları ve bir cemevi bulunmaktadır. Samandağı'nda aynı zamanda ipek böcekçiliği yetiştiriciliği de yapılır. Musa ağacının çevresinde uygun fiyatta ipek ürünleri bulmanız mümkündür. Türkiye'nin her yerine ipek tekstil ürünleri gönderilmektedir. 

4- VAKIFLI KÖYÜ

Türkiye'deki tek ermeni köyüdür. Samandağ ilçesine 4km uzaklıktadır. Musa dağının eteklerinde yer alır. Portakal, mandalina bahçelerinin içerisinden geçerek köye ulaşırsınız. Köyde bir adet Aziz meryem Ana kilisesi vardır. Organik tarımla ilgili her türlü sebze ve meyve bulabilirsiniz. Köyde çınar ağacının altında dinlenip taze meyve suları ile yapılmış değişik tadlarda mandalina, portakal çiçeği, gül, dut, limon şerbetlerinden içebilirsiniz. Yine köydeki kadınların hazırlamış oluduğu turunç, ceviz reçelleri, nar ekşileri, konsantre şuruplardan, meyve likörlerinden satın alabilirsiniz.
  

5- ARKEOLOJİ MÜZESİ

Hatay Arkeoloji Müzesi dünyanın en büyük 2.mozaik müzesidir. Hatay'da ilk bilimsel kazılar 1932 yılında başlar. Müze binasının yapımına 1934 başlanılmış olup, 1939 yılında inşaatı tamamlanır.  Amik Ovası'nda, Samandağı'nın El-Mina mevkii, Aççana Höyüğü ve Antakya merkezde yapılan kazılarda bulunan eserler sergilenmektedir. Müzede ; arkeolojik eserler (taş, metal, cam, tabletler, mühür ve mühür baskıları, pişmiş toprak eserleri), arkaik, klasik, hellenistik, roma, bizans, islami, osmanlı dönemi sikkeleri, etnografek eserler olarak mozaikler bulunmaktadır. 

Mozaikler ilk defa Mezopotamya topraklarında M.Ö.4000 yılın sonlarında kilden yapılmış, renkli duvara gömülü sütunlarda kullanılmıştır. Mozaiklerde kullanılan desen zamanın resim ve seramik sanatını yansıtan konulardır. Müzedeki mozaikler M.S.II. ve V.yy aittir. Mitoloji, doğa, günlük yaşam, soyut kavramlar ve dekoratif unsurlar mozaiklerde işlenmiştir. Antakya mozaiklerinde sanatçının adına da rastlanılır. Roma döneminde, Antakya'da kullanılan mozaikler şehrin refah seviyesini de yansıtır. Aynı zamanda pagan inanışından hristiyan kültürüne geçişi de görmek mümkündür.  

Müzede sergilenen mozaikler ise şunlardır:

Mevsimler Mozaiği

Khresis Mozaiği

Dansözler Mozaiği

Soteria Mozaiği

Okeanos Mozaiği

Tarsus Mozaiği

Narkissos Mozaiği

Apollon-Defne Mozaiği

Müzeye ulaşım ise çok basit. Şehir merkezinde Atatürk Caddesi üzerinde kalıyor. Haftasonları açık olup, kış dönemi ziyaret saatleri 08.00/16.30 yaz ziyaret saatleri 09.00/18.30. Müzeye müzekart ile giriş yapabilirsiniz. Giriş ücreti ise 15Tl.

6- HABİB-İ NECCAR CAMİİ

Hz.İsa'nın havarilerine ilk inanan ve bu uğurda canını veren bir Antakya'lı olan Habib_i Neccar M.S.40'lı yıllarda bu şehirde yaşamıştır. Anadolu'da yapılan ilk camiidir. Ortaçağ mimari özelliklerini taşır. Şimdiki camii ise Osmanlı dönemi eseridir. Avlunun bir kısmı medrese odaları ile çevrilidir. Caiminin girişinde hemen sağ kısmında kalan odada Hz. İsa'nın havarilerinden Yunus(Pavlus9 ve Yahya (Yuhanna) ile onlara ilk inanan Habib-i Naccar türbesi hemen yanında 4m derinlikte yer alır. 2.katta Şemun Safa türbeside bulunur. Caminin sol kapısından içeri girip 3 basamak aşağıya inmeniz gereklidir. Kur'an-ı Kerin'de Yasin Suresinin 13-27 ayetlerinde olayı anlatılan şehittir. 

Marangozluk yaptığı için Naccar ismiyle anılmıştır. Şehrin yakınında bulunan dağda ibadet ediyor ve şehirde puta tapanlardan ayrı yaşıyordu. Bir gün dağda koyunları otlatırken iki ilçiyle karşılaştı. (M.S.33) Onlara kim olduklarını ve nereden geldiklerini sordu. Elçiler "Biz Hz.İsa'nın elçileriyiz. İnsanların putları terk edip, Allah'a ibadet etmelerini hatırlatmakv gelecek olan son peygamber Hz.Muhammed'i müjdelemek için geldik" dediler. Habib_i Neccar ; Elçi olduğunuzu ispat edecek bir deliliniz var mı?diye sorar. Elçiler: "Biz Allahın izniyle hastaları iyileştirir, körlerin gözünü açar ve ölüyü diriltebiliriz" dediler. Habib_i Neccar, iki yıldan beri hasta olan çocuğunu onlara gösterdi. Ve onun iyileştirilmesini ister, Elçiler Allah'a dua ederek, ocuğu iyileştirir. Bunun üzerine Habib_i Neccar elçilerin davetini kabul eder ve Hz.Muhammed'in geleceğini 600 sene önceden kabul ederek, iman eder.

Elçilerin davetini kabul etmeyen halk ise elçileri öldürmek ister. Bunu duyan Habib-i Neccar şehirden koşarak elçilerin yanına gelir ve inanmalarını ister. Kur'an-ı Kerim de kısas şöyle anlatılır. 

"Şehrin öbür ucundankoşarak bir adam geldi. Ey kavmim! Bu elçilere uyunuz! dedi. Sizden herhangi bir ücret istemeyen bu kimselere uyunuz. Çünkü onlar kurtuluşa ermiş kimselerdir"(36/20-21) Şehir halkı ise nasihatını dinlemeyerek Habib-i Neccar'ı taşlayarak öldürür. Şehit olan Habib-i Neccar ise cennetle müjdelenir. 

"Gir cennete dinuldu. Rabbimin beni bağışladığını ve beni ödüllendirdiğini keşke kavmim bilseydi dedi."Kur'an-ı Kerim 36/26)

Her zaman Kur'an-ı Kerimin kalbi Yasin Süresinde okuduğumuz kısas işte budur. Bu sebeple müslümanların ziyaret yeridir. Antakya'ya gelen yerli ve yabancı turistlerin uğradıkları ilk yerlerden biridir. 

Söylentilere göre Habib-i Neccar'ın kafası kesilmiş ve şimdiki camiide sadece dağdan yuvarlanarak aşağıya düşen kafası, gövdesi ise dağda bulunmaktadır. St.Pierre Kilesesinin yanında bulunan Habib-i Neccar'n ayrıca mezarı bulunmaktadır. 

7- ST.PIERRE KİLİSESİ(AZİZ PETRUS)

Kilise Stauris Haç Dağı'nın batısında kayalara oyulmuş, 13 m derinliğinde ve 9.5 m genişliğinde ve 7m yüksekliğinde bir mağaradan oluşmaktadır. Antakya'daki ilk hristiyanların gizli toplantıları için kullandıkları bu mağara hristiyanlığın en eski kiliselerinden biri olarak kabul edilmiştir. 

İncil'in Resullerin İşleri bölümünde Saint Barnabas'ın Tarsus'a giderek Saint Paul'u Antakya'ya getirdiği Antakya'da bir yıl birlikte çalışarak hristiyanlığı yaydığı ve bu yeni dine inanalara "Hristiyan" adının verilmesini ilk kez Antakya'da gerçekleştiği belirtilmektedir. Bu bilgilere ek olarak Saint Paul Galatyalılara o günkü durumunu bu kilisede tartıştığı söylenir. Hristiyan geleneği Saint Pierre'ı Antakya Kilisesinin kurucusu ve burada oluşan Hristiyan topluluğun ilk başpapazı kabul edilir. 

8- UZUN ÇARŞI

Antakya merkezde yer alan yöre halkının alışveriş yaptığı, aradığınız herşeyi bulabileceğiniz İstanbul kapılı çarşıyı da benzeyen uzun çarşı. Daracık sokakları, avluya çıkan dükkanları ile kalabalıklar arasında kaybolursunuz. Taze yiyecekleri, organik gıdaları, zeytinyağları, nar ekşileri, salçaları, sabunları tezgahlarda görebilirsiniz. 

HATAY'DA NE YENİR NE İÇİLİR?

Antakya leziz yemekleri, mezeleri, baharatları, tatlıları ile yeme-içme meraklılarının fazlasıyla da ziyaret ettiği bir yerdir. Taze , organik ve günlük olarak yapılan yemekler çeşitliliği ile de göz doyurur. Bazı yemekleri sadece mevsiminde yiyebilirsiniz. Örneğin zahter salatası mart ayından başlar yaz sonlarına kadar dağlardan toplanan kekik ile yapılır. Mumbar yemek istiyorsanız sadece cuma günleri Sultan Sofrasında yiyebilirsiniz. Künefe ise taze peynir ve közde pişirilerek yapılar. Mor havuçlu pilavı, keşşir dolması, mualla, zahter salatası, humus, libye, şıhıl mahşi, oruk, saç oruğu, kaytaz böreği, tepsi kebabı, biberli ekmek, kömbe, künefe, kerebiç, bıcı bıcı farklı lezzetlerdendir. Fiyatları ise büyükşehirlere göre uygundur.  

                                                         

HATAY SULTAN SOFRASI

İstiklal Caddesi üzerinde bulunan Sultan Sofrası Antakya ile özdeşleşmiş lezzet mekanıdır. Yöresel mutfakta en fazla çeşidi bulabileceğiniz bir mekandır. Bazı yemekler sadece mevsiminde bulunur. Ya da bazı özel yemekler sadece belli günlerde pişirilir. 

PÖÇ KASABI

Pöç kasabı antakya tepsi kebabı, kağıt kebabını taze olarak tüketilen lezzetlerden. Antakya restaurantalarında kasaptan arka kısmına bir avlu çıkar ve kasapta yemek yenir. Sebebi de taze olarak gözünüzün önünde bıçak ile kıyma edilerek et hazırlanır ve fırına verilir. Ayranı ise gümüş taslarda içerseniz. Yaklaşık olarak 30-35TL mfiyatı vardır. 

ÇINAR ALTI YUSUF USTA 

Antakya uzun çarşının içerisinde yer alır. Daha önceleri sadece Yusuf Ustanın yeri var iken ünlü olduktan sonra daha çok künefe dükkanı yan taraflarına açılmıştır. Avludu büyük bir çınar ağacı bulunur. Künefenin özelliği taze tuzsuz peynirin kaşar peyniri gibi eriyerek kadayıfın tepside yavaş yavaş pişirilmesi ile oluşur. Üzerine şerbet ve bol antep fıstığı dökülür, yazın maraş dondurması ile servis yapılır. Bir porsiyonu 7TL'dır. 

Keyifli gezileriniz olsun...

Şule Solak

AMASYA GEZİSİ NOTLARI

Orta Karadeniz bölgesinde yer alan Amasya, Harşena Dağı eteklerinde, yeşilırmak vadisinde kurulmuş bir şehir. M.Ö. 4000 senelerine kadar dayanan eski bir tarihi var. Hitit, Roma, Pontus, Yunan, Bizans, Selçuk, Osmanlı uygarlıklarının bu topraklarda var olduğu, şehzadelere sancak merkezliği yapan, 19 Haziran 1922 Amasya Tamimi ile Kurtuluş Savaşının başlangıcının yapıldığı, tarihi, coğrafyası, ilim ve kültür merkezi olan şehirde. dünyanın ilk coğrafyacısı, yunan tarihçi, filozof ve coğrafyacı Strabon ile türk hekim ve cerrah olan Şerafeddin Sabuncuoğlu da Amasya'da doğmuş ve yaşamıştır.  Hafta sonu ise il dışından gelen birçok yerli ve yabancı turiste ev sahipliği yapıyor.

AMASYA ULAŞIM

Amasya İstanbul'a uçakla sadece 50 dakikalık bir uzaklıkta. THY ve Pegasus havayollarının uçak seferleri mevcut. Ben pegasus havayollarının 105TL cumartesi sabah gidiş pazar gece dönüş biletini bulunca hemen aldım. Amasya dağlık bir alan olduğu için şehrin içerisinde havalimanı yok. Bu nedenle ilçesi olan Merzifon Havalimanına geliyorsunuz. Dedem turun Amasya merkeze ulaşımı var Bilet ücreti ise 10TL. 1.5 saatte Amasya Merkeze ulaşıyorsunuz.

AMASYA GEZİLECEK YERLER

Amasya yürüyerek gezebileceğiniz bir şehir. Şehrin merkezinde Gazi Mustafa Kemal Atatürk heykeli karşılıyor sizi. 19 Haziran 1922 Amasya Genelgesi ile Kurtuluş Savaşı'nın milli mücadelesinin başlangıcı burada atılıyor. "Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır" denilerek Saraydüzü Kışla Binası'nda kararlar alınıyor.  Mustafa Kemal Atatürk heykelinden sonra karşınıza yeşilırmak ve tarihi saat kulesi geliyor. Yalıboyu evleri ise hemen solunuzda kalıyor. Hatuniye Mahallesinde oteller, tarihi konaklar, cafelere, restoranlara, el emeği satan dükkanlara, müzelere rastlayacaksınız. Kralkaya mezarları yolun sonunda sağınızda kalacak. Kral Kaya Mezarlıklarını ve kızlar Sarayını görmek istiyorsanız Harşena Dağına tırmanmak için ise uzun ve dik merdivenleri aşmanız gerekli. Maalesef asansör yok:)) Tepede Kızlar Sarayının içerisinde Amasya'yı kuşbakışı gören bir cafe var, dinlenip manzaranın tadını çıkarabilirsiniz.  

1- YALIBOYU EVLERİ

Yalıboyu evleri yeşilırmak nehrinin kıyısında, Hatuniye Mahallesinde kalan, ahşap evlerden oluşmuş tarihi yapılar. Saat kulesinin kenarından yürürseniz kimilerin hotel, kimilerinin müze, kimilerinin cafe ve restaurant olduğu göreceksiniz. Amasyanın gece ışıklandırması ise mükemmel, gece kırmızıdan maviye beyazdan sarıya rengarenk ışıl ışıl heryer.

2- SAAT KULESİ

Amasya köprüsünün sonunda görebilirsiniz.1865 yılında Ziya Paşa tarafından yaptırılmış eser 2002 yılında aslına uygun olarak restore ettirilmiş.

3- SARAYDÜZÜ KIŞLA BİNASI MİLLİ MÜCADELE MÜZESİ VE KONGRE MERKEZİ

"Aziz Amasyalılar, Hep beraber aziz vatanımızı ve istiklalimizi kurtarmak için bütün gayretimizle çalışacağız, vatanın en son kayasına kadar müdafaa edeceği, Allah milletimize mağlubiyeti gösterirse bütün evlerimizi, mallarımızı ateşe vererek ve vatanı bir harabezara çevirerek boş bir çöl halinde düşmana bırakacağız. Amasyalılar, buna hep beraber yemin edelim. Bütün Amasyalılar yemin ettiler. Emirlerinizi bekliyoruz paşam" 12/06/1919 Amasyanın girişinde yer alan kitabeden bir yazı, Amasyalılar ve bizler için bir örnek teşkil ediyor. Kurtuluş Savaşının başlangıcı ve Amasya Genelgesinin Gazi Mustafa Kemal Atatürk tarafından kaleme alındığı Saraydüzü Kışla Binası Cumhuriyet tarihinde önemli bir yere sahip. 

Saraydüzü Kışla Binası şimdiki müzenin karşısında sadece bayrağımızın bulunduğu yıkık bina. İl Özel İdaresi aslına uygun olarak yeniden inşa etmiş. Milli Mücadele Salonu'nda Amasya Tamimini görebileceğiniz gibi Amasya halkının Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ü karşılaması bal mumu heykellerle canlandırılmış, Kurtuluş Savaşın'da kullanılan silahlar, kılıçlar, kıyafetler, malzemeler sergilenmiş. Bir pazar sabahı öğretmenler eşliğinde engelli çocukların ziyareti ve tarijhi öğretmeleri gurur vericiydi. Müzeye ise müze kartla giriş yapabilirsiniz. Müze giriş ücreti ise 5TL'dır. Haftasonu açıktır. Kışın saat 17.00 kadar yazın 19.00 kadar ziyaret edebilirsiniz. Müze aynı zaman çeşitli etkinlikler için kongre merkezi olarak da kullanılmaktadır.

4- HARŞENA KALESİ

Amasyayı kuşbakışı görmek istiyorsanız Harşena Kalesine gidebilirsiniz. Amasyanın heryerinden kaleyi görebilmek mümkün. 

5- KRAL KAYA MEZARLARI

Kral kaya mezarları Hatuniye Mahallesinin sonunda sağ tarafta yer alan ören yeri. Dağların içerisine oyulmuş mezarlıklar bulunmakta. Çıkan mumyalar Etnografya Mumya müzesinde sergilenmekte. Amasya çarşı içerisinden yürüdükten sonra sol tarafta kalıyor. İçeriye müze kartınızla giriş yapabilirsiniz.Tarihi ören yerini gezmek için müze kart geçerli. Müze kartınız yok ise giriş ücreti 10TL. Haftasonu açıktır. 

6- BEDESTEN VE TAŞHAN

Tarihi Taşhan Bedesten Çarşısının içerisinde sol tarafta kalan bina, şimdi Taşhan Otel olarak hizmet vermekte. Bedesten Çarşısında ise alışveriş yapabileceğiniz mağazalar bulunmakta.

7- BURMALI MİNARE CAMİİ

Taşhan Otelin arkasında kalan Burmalı Camii bir Selçuklu Eseri. Taşların oyularak burma halinde sergilenen minaresi kendine özgü sivri kubbesi bulunmakta, yapılış tarihi 1237. Camiinin içerisinde ise diğer selçuklu eserlerindeki gibi sadelik bulunmakta.

AMASYA  MÜZELERİ

1- ŞEHZADELER MÜZESİ

Şehzade sancağı, Osmanlı İmparatorluğunun padişahlık yapabilecek erkek çocuklarının seçilerek sancak beyi olarak görev yaptıkları sancaklardır. Şehzade sancağı olabilmek için ise uç bölge olmasıo, eski Anadolu Beyliklerinde başkentlik yapmış olması, sancağın önemli bir ticaret merkezi olması gerekiyor. Şehzadeler müzesi ise 2007 yılında İl Özel İdaresi tarafından aslına uygun olarak inşa edilerek 2008 yılında müze olarak açılmış.  müzeye ulaşım için yalıboyu evlerini geçtikten sonra kralkaya mezarlığın sağda, soldaki yolun sonunda ise Şehzadeler müzesi bulunmakta.  Müzede şehzadelerin kullandıkları zırh, kalkan, kılıç vb. savunma ve savaş aletleri ile, sedirler, hat, tezhip ve minyatürler, Yıldırım Beyazıd, Çelebi Sultan Mehmet, II. Murad, Fatih Sultan Mehmet, Yavuz Sultan Selim, III. Murad heykelleri, bulunmaktadır. Giriş ücreti ise yetişkinler için 3TL. Haftasonu açıktır.

2- MUMYA ARKEOLOJİ MÜZESİ

Mumya arkeoloji müzesinde 8 adet mumya sergilenmekte. Selçuklu dönemine ait cumudar türbesi olarak bilinen kümbetten çıkarılmıştır. İşbuğa Nuyin ve Cumudar mumyalarıdır. Fethiyve Camii'nden getirilen diğer mumyalar İlhanlıların Anadolu'daki siyasi egemenlikleri zamanında Amasya Valiliği yapmış olan İzzettin mehmet Pervane Bey'e, erkek ve kız çocuklarına ve cariyelerinden birine aittir.  İşbuğa Mumyasını 2002 tarihinde National Geographic Kanalı ekibi tarafından incelenmiştir. İşbuğa İlhanlıların Anadolu Nazırıdır. 1320 yılında ölmüştür. Mumyanın kafatasının içerisinde beyni bulunmaktadır. 

Mumya müzesinde de mumyalar hakkında bir tarihçe sunulmakta. Mumyalara Orta Türk Dünyasındaki Hunlarda, Altay, Pazırık, Şibe kurganlarında, Anadolu'da Doğu Roma Bizans döneminde rastlanıldığı gibi, Büyük Selçuklu Beyliklerinden Danişmentli, Mengücek, Aydınoğulları, Candaroğulları beylerinin mumyalarına, Osmanlı Döneminde Osman Gazi, I.Murat, Yıldırım Beyazid, Çelebi Sultan Mehmet, Fatih Sultan Mehmet, Kanuni Sultan Süleyman gibi padişahlarının cesetlerinin mumyalandığına, Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün naaşı da mumyalandığını görmekteyiz. 

Müzede aynı zamanda 1316, 1686, 1821 ve 1854 tarihlerinde Kuran-ı Kerim nüshaları, işkodra sancağı, vilayet sancağı, gümüşhacıköy sancağı, 1873 ve 1895 yıllarına ait inciller, isa kolyesi, rölikler, oluz höyük kazısında bulunan eserler, Kharon Kayıkçısı Roma Dönemine ait  masklar, Anadalu Selçuklu Osmanlı dönemine ait sikkeler, Bizans Dönemi definesi, M.Ö.15yy Fırtına Tanrısı Teşup Heykelciği ve Erken Tunç çağı eserleri vb. tarihi sergilenmekte. Amasya müzesine ulaşım için çarşıdan yürüyerek yada otobüs veya minibüslere binerek ulaşabilirsiniz. Çarşıdan yürüdüğünüzde sol tarafınızda kalıyor. Müzekart ile giriş yapabilirsiniz. Giriş ücreti 5TL.  Ziyaret saatleri kış dönemi 08.30/17.00 kış dönemi  08.30/19.00.  Hergün açıktır. 

3- ŞERAFEDDİN SABUNCUOĞLU TIP VE CERRAHİ MÜZESİ

Şerafeddin Sabuncuoğlu Amasya'da 1385 yılında doğmuş ve yaşamış olan cerrah ve tıp doktoru. 17 yaşından itibaren Amasya Darüşşifasında çalışmaya başlamış ve 14 yıl hekim olarak görev yapmıştır.  türk ve Dünya Tıbbı için önemli üç eser bırakmıştır. Bunlar, Akrabadin çevirisi, Cerrahiyyetül Haniyye, Mücerreb Namedir. İyi ederece arapça, farsça, rumca bilmektedir. Ölüm tarihi ve mezarı belli değildir. Kendi el yazması olan Cerrahiyettül Haniyye Fatih Sultan Mehmet'e sunulmuştur, ancak şu an Paris Bibliotheque'de sergilenmekdir. İkinci nüsha Fatih Millet kütüphanesinde, üçüncü nüsha da İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Kütüphanesindedir.  Müzede eserleri ve ameliyatlarda kullanılan tarihi aletler, açıklamaları, müzik ile tedavi yöntemleri, kullanılan aletler sergilenmektedir. Girişte sağ kısımda bulunan odada sergilenmektedir. 

Aynı zamanda burasının diğer adı da "Bimarhane"dir. Darüşşifa Bimarhane İlhanlı hükümdarı Sultan Mehmet eşi İlduz Hatun adına yaptırılmış. Selçuklu medrese planını yansıtmakta olup, 1308 yılında taş işlemeciliği ile inşa edilmiş. Darüşşifada tıp eğitimi verilmiş, aynı zamanda hastalar tedavi edilmiş, akıl ve ruh hastalarına musiki ile şifa bulması sağlanılmıştır. Bimarhane aynı zamanda Anadolu da müzikle tedavi edilen ilk hastanedir. Girişte sol kısımda yer alan musiki bölümünde hastaları tedavi ederken kullanılan müzik aletleri, bendir, tambur, kudüm, kanun, ud, kemençe, neyler bulunmaktadır. Gevrekzade Hasan Efendinin 12 burca karşılık musuki ana makamlar, seher vakti, kuşluk vakti, ikindi ile yatsı arası, yatsı ile seher vakti arası makamlar, hastalıklara göre makamlar, tenlere göre ve milletlere göre musuki makamlar belirtilmiştir. Müzeye Saraydüzü Kışla Binasını karşısındaki yoldan Amasyaya merkeze doğru yürüyerek uluşabilirsiniz. Hemen sağınızda kalacak. Giriş ücreti 6Tl'dır. Haftasonu açıktır.

4-FERHAT VE ŞİRİN MÜZESİ

Amasya'nın çıkışında yer almakta. Merkezden minibüs ile ulaşım mümkün. 1 ve 2 no'lu belediyeye ait otobüslere de binebilirsiniz. Amasya için aşıklar şehre de diyebilirsiniz. Ferhat'ın Şirin için dağları delerek su kanallarını görmek, mezarını ziyaret etmek isterseniz Amasya Belediyesince yapılmış Ferhat ve Şirin müzesi yapılmış. Müzenin içerisinde Leyla ile Mecnun, Aslı ile Şirin, Karacaoğlan, Aşık veysel, Mimar Sinan, Yunus Emri, Romeo ile Juliet anısına da odalar ve maketler görebilirsiniz. Amasya belediyesine ait bir müze bu nedenle müze kart ile giriş mümkün değil. Bilet ücreti ise 3Tl. Haftasonu açıktır.

5- HAZERANLAR KONAĞI VE ETNOGRAFYA MÜZESİ

Hazeranlar Konağı Yalıboyu evlerinin içerisinde Hatuniye Mahallesinde yer almakta. Eski Amasya Yaşamını, odalarını, mutfağını, haremlik ve selamlık odalarını, kullanılan malzemeleri tarihi bir şekilde kompozisyonu bulabilirsiniz. Konak 3 katlı olup girişte size kısaca Amasya tarihi anlatan rehber bulabilirsiniz. Müze kartınız ile giriş yapabilirsiniz. haftasonu açıktır.

6- AMASYA MAKET MÜZE

Amasya Maket Müze yalıboyu evlerinin karşısında II.Beyazıd Camii ve Külliyesinin içerisinde yer almakta olup, şu an için restorasyonu bulunmakta olduğundan kapalıdır.

AMASYA KÖPRÜLERİ

Amasya'da yeşilırmak kıyısına kurulu olduğu için birbirinden farklı bulunan 6 adet köprüsü bulunmakta. Yeşilırmak kıyısında gezdikçe hepsinden yürümeniz olası, birbirine yakın ve yaya yolunu açık. Bunlar:

1- ALÇAK KÖPRÜ

2- KUNDİ KÖPRÜSÜ

3- İSTASYON KÖPRÜ

4-HELKIS KÖPRÜSÜ

5- MADENUS KÖPRÜSÜ

6- FERHAT KÖPRÜSÜ

ŞEHZADELER ŞEHRİ

Amasya Osmanlı İmparatorluğu için önemli bir şehir, padişah olacak şehzadelerin burada sancakbeyliği yaptığı şehir ve bir uç beyliği. Yeşilırmak boyunca Şehzadeler Yolundan geçtiğinizde, Yunan coğrafyacı Strabondan, Ferhat ile Şirine, 12 adet Şehzadelere, Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları için yapılmış anıtlar ve heykeller sizi karşılayacak. Amasya da sancak beyliği yapmış şehzadeler isimleri ise şunlardır:

1-  YILDIRIM BEYAZİD

2-  ÇELEBİ MEHMET

3-  II.MURAD

4-  FATİH SULTAN MEHMET

5-  II.BEYAZİD

6-  YAVUZ SULTAN SELİM

7-  III.MURAD

8-  ŞEHZADE AHMED

9-  ŞEHZADE ALAEDDİN

10-ŞEHZADE BEYAZİD

11-ŞEHZADE MUSTAFA

12- ŞEHZADE MURAT

ÖNEMLİ MEDRESE VE CAMİİLER

1- HATUNİYE CAMİİ
Yalıboyu Evlerinin bölgesinde Hatuniye Mahallesinde yer almaktadır.

2- II.BEYAZID CAMİİ VE KÜLLİYESİ
Şehzadeler yolunun sağ tarafında kalan camiidir,  şu an restorasyon yapılmaktadır. Medrese olan bölümü kütüphane olarak hizmet vermektedir.

3- BEYAZIT PAŞA CAMİİ
Çelebi Mehmet devrinde Amasya Valisi Beyazıt Paşa tarafından 1414 yılında yaptırılmıştır. Ters T plan şemasına sahip camiilerdendir. Saraydüzü Kışla Binasının karşısı sol tarafında kalan camiidir.

4- GÜMÜŞLÜ CAMİİ
Amasya Merkezde Mustafa Kemal Atatürk  heykelinin sağında kalan camii.

5- BÜYÜKAĞA MEDRESESİ 
Sultan II.Beyazıt'ın kapı ağası Hüseyin ağa tarafından 1488 yılında inşaa ettirilmiştir. Sekizgen plan tipi mimarisi ilk defa uygulanmıştır. Açık avlusu bulunmakta olup, mekanların üzeri kubbe ile örtülüdür. Şimdi ise Büyükağa hafızlık kar'an kursu talebeleri vardır.  Saraydüzü Kışla Binasının solunda yer almaktadır.

6- KÜÇÜKAĞA MEDRESESİ
Büyükağa medresesinin arkasında kalmakta olup, diyanet binası olarak kullanılmaktadır.

7- MEHMET PAŞA CAMİİ
Sultan II.Beyazıt'ın oğlu Şehzade Ahmet tarafından 1486 yılında inşa edilmiştir. Saraydüzü Kışla Binasının yeşilırmak karşısındaki camiidir.

Sivri kubbeli Selçuklu eserlerini görebilirsiniz

Amasya aynı zamanda tarihi hamamları da ünlü. Şehrin her bölgesinde bulabilirsiniz.

AMASYA GECE HAYATI

Amasyanın gece hayatı şehrin renkli ışıklandırması gibi hareketli. Müzik seslerini yeşilırmak boyunca duyabilirsiniz. İnsanları ise sıcak ve misafirperver. Strabon cafe de fransız müziğini duyabileceğiniz gibi yeşilırmak kıyısında kahvenizi içebilirsiniz. Harşena Otelin dışında ise kaleyi gezdikten sonra dinlenebilirsiniz. Yine yalıboyunda Şükrübey Konağı Otel ve Restaurant bulunmakta. Canlı müzik dinlemek istiyorsanız Ruby Otel ve Restauranta gidebilirsiniz. Amasya Barosu da yalıboyu evlerinin sonunda Şehzadeler Konağının karşısında canlı müzik ile de hizmet vermekte. 

AMASYA'DA NE YENİR? NE İÇİLİR?

2004 yılından beri kurulu olan Amasya Mutfağı yeşilırmak nehri yalıboyu evlerinde faaliyetine devam ediyor. Toyga çorbası, Bakla Dolması, Keşkek, Amasya yağlısı lezzetli yemeklerinden. Ücretleri ise çorbalar 6TL, Baklalı dolma ve keşkek 9.5Tl, ızgaralar 15.00TLdan başlıyor. Yöresel yemekleri tatmak isteyenlere tavsiye olunur.

Keyifli gezileriniz olsun...

Şule Solak